Rusya’nın işgal girişimi devam ederken her geçen gün yeni bir şirket Rusya‘daki faaliyetlerini veya yatırımlarını durdurma kararı alıyor. Japonya’da ABD ve AB’ye dünyanın dört bir yanında ülkeler Rusya’ya yönelik yaptırımlar açıklarken şirketler de bu yeni gerçekliğe uyum sağlıyor.
Kimi şirketler ülkelerinin aldığı kararlara uyum sağlarken bir çok şirket itibarlarını korumak ve tepkilerini göstermek için Rusya’dan çıkış kararı alıyor. Özellikle ABD’de Rusya faaliyetlerini askıya alan şirketler kamuoyunun desteğini alıyor.
Son olarak dün PayPal Rusya’da hizmet vermeyi durdururken, ödeme devleri Visa ve MasterCard da benzer kararlar açıkladı.
ENERJİ DEVLERİ YATIRIMLARI ASKIYA ALDI
Rusya’nın işgal girişimiyle beraber ilk olarak enerji sektöründen adımlar geldi. İngiliz BP, Rus enerji şirketi Rosneft’teki yüzde 20 payını bırakacağını açıkladı. Norveçli enerji firması Equinor da bu ülkedeki yaklaşık 1.2 milyar dolar değerindeki ortaklıklarını bırakacağını bildirdi. ABD’li dev ExxonMobil de Sakhalin-1 gaz ve petrol sahasındaki ortaklığından ayrıldığını ve Rusya’daki tüm yatırımlarını durdurduğunu bildirdi. Shell de Gazprom ile ortaklığına son verdiğini ve Kuzey Akım 2 projesinden çekildiğini duyurdu.
OTO SATIŞ VE ÜRETİMİ DURDU
Rusya boykotuna otomotiv ve uçak üreticileri de katıldı. Alman Daimler Truck Rus iş ortağı Kamaz’a kamyon parçası sevkıyatını durdurdu ve Rusya’daki tüm faaliyetlerini askıya aldı. ABD’li Ford da Rusya’daki tüm faaliyetlerini durdurdu ve Ukraynalı mültecilere para yardımında bulunmaya karar verdi. Ünlü motosiklet markası Harley-Davidson ülkedeki tüm satışlarını durdurdu.
Alman devi Mercedes-Benz Rusya’ya tüm araç satışlarını durdurdu. Audi, Ducati, Skoda ve Porsche markalarını da bünyesinde bulunduran Volkswagen de hem Rusya’ya araç göndermeyi durdurdu hem de bu ülkedeki iki fabrikasında üretime süresiz olarak ara verdi. Japon Toyota da St. Petersburg fabrikasında üretimi durdurduğunu açıkladı. Fransız Renault benzer şekilde Moskova fabrikasında üretimi durdurdu. Volva ise Rusya’ya araç göndermeyeceğini açıkladı.
Dünyanın en büyük iki uçak üreticisi Boeing ve Airbus Rusya’dan sipariş almayı kesti ve bu ülkenin havayollarına destek vermeyeceğini duyurdu.
GİYİM DEVLERİ SATIŞ YAPMIYOR
Perakende devleri de Rusya ile arasına mesafe koymaya özen gösterdi. Giyim tarafında H&M Rusya’daki tüm satışlarını durdurdu. İspanyol tekstil devi Inditex de Rusya’daki 502 mağazasını geçici kapatma kararı aldı. Inditex’in bünyesinde Zara, Bershka, Massimo Dutti, Oysho, Pull&Bear, Stradivarius, Uterqüe gibi markalar bulunuyor. Bir diğer İspanyol markası Mango da Rusya’daki web sitesi ve tüm mağazalarını kapattı. Nike da Rusya’daki tüm mağazalarını geçici olarak kapattığını açıkladı.
İsveçli mobilya zinciri IKEA da Ruys mağazalarını kapattı. Bunun yanında Rusya ve Belarus’tan mal alımına son verdi.
TEKNOLOJİ DEVLERİ KAYITSIZ KALMADI
Teknoloji firmaları da Ukrayna’daki işgal girişimlerine kayıtsız kalmadı. Apple, Rusya’ya tüm ürün satışlarını durdurdu. Ayrıca ödeme sistemi Apple Pay’in de ülkedeki hizmetlerini askıya aldı. Benzer şekilde Dell de ürün satışını durdurma kararı aldı. Koreli Samsung, Rusya’ya çip ve akıllı telefon sevkıyatını durdurdu.
Google ise, Rus devlet medyasını Play Store dahil tüm platformlarından çıkarttı. Google Pay’in Rusya’daki faaliyetlerini durdurdu. Facebook da benzer şekilde Rus devlet medyası sayfalarına erişimi engellerken Rus hükümeti buna karşılık ülkeden Facebook’a erişimi kapattı. Çinli sosyal medya devi TikTok da RT, Sputnik gibi mecraların hesaplarını erişim kısıtı getirdi.
100.000 UKRAYNALIYA BARINMA DESTEĞİ
Rezervasyon platformu Airbnb de Rusya’daki tüm faaliyetlerine son verirken 100.000 Ukraynalı mültecinin barınma ihtiyacını karşılayacağını açıkladı.
Walt Disney de yapımcısı olduğu hiçbir filmin Rusya’daki salonlarda vizyona girmeyeceğini belirterek “Mültecilere acil olarak yardım edebilmek için çalışıyoruz” açıklamasında bulundu. Bunların yanında Çek bira üreticisi Budvar da Rusya’ya bira satışı yapmayacağını bildirdi.
